BÃ THUỐC

Cây bã thuốc

Tên khác Tên thường gọi: bã thuốc, sang dinh (Mèo), dinh cu Tên khoa học: Lobelia pyramidalis (Wall) Họ khoa học: Thuộc họ Lôbêli Lobeliaceae. Cây bã thuốc (Mô tả, hình ảnh cây bã thuốc, phân bố, thu hái, chế biến, thành phần hóa học, tác dụng dược lý…) Mô tả Cây bã thuốc là một cây thuốc quý, dạng cây cỏ khoẻ, sống dai, cao 1-2m, thân nhẵn, phân nhánh ở ngọn. Lá nhẵn, hình mác, mép có răng cưa nhỏ dài 10-20cm, rộng 1-3cm. Bấm lá có nhựa mủ. Hoa trắng, rất nhẵn và rất nhiều mọc thành chùm ở đầu thân và đầu cành. Quả hình cầu, đường kính 7-10mm. Rất nhiều hạt nhỏ màu vàng nhạ, hình trứng dẹt. Mùa hoa quả, tháng 5-7. Phân bố Cây mọc hoang dại ở những vùng cao lạnh miền Bắc nước ta như Sapa, Mù Căng Chải (Lào Cai). Còn thấy mọc ở Trung Quốc, Lào, Ấn Độ, Thái Lan, Inđônêxia, Philippin. Bộ phận dùng Lá và rễ – Folium et Radix Lobeliae. Thu hái Người ta thường dùng mủ tươi của là hoặc thu hái lá tươi vào mùa hạ hay mùa thu. Thành phần hoá học cây bã thuốc Toàn cây và lá chứa lobelin, một ancaloit có công thức C22H27O2N-cis diphenyl 8,10 lobelinonol Tác dụng dược lý Với liều nhỏ lobenlin kích thích hệ thần kinh trung ương và tác động trên hàng vào trung tâm hô hấp. Với liều điều trị, lobelin tăng tần số và biên độ vận động hô hấp. Nó còn có tác dụng tăng huyết áp do giải phóng adrenalin. Vị thuốc sang dinh – bã thuốc (Tính vị, quy kinh, công dụng, liều dùng) Công dụng Có thể dùng làm nguyên liệu chiết lobelin dùng chữa hen và long đờm Có tác dụng chữa mụn nhọt có mủ. Liều dùng Dùng đắp ngoài liều không cố định Dùng dưới dạng bột khô: 0.05-3g Lưu ý khi dùng Cây có chất độc. Dùng phải hết sức cẩn thận. Tác dụng chữa bệnh của cây bã thuốc Trong nhân dân, người ta dùng lá giã nát hay bấm lá tươi lấy nhựa bôi lên những nhọt mủ, những nơi áp xe, sưng tấy. Ngày 2 đến 3 lần. Có thể dùng làm nguyên liệu chiết lobelin dùng chữa hen và long đờm. Lobelin là một chất được dùng trong cấp cứu đối với những trường hợp khó thở và ngừng thở của trẻ em mới đẻ, giải độc đối với ngộ độc đường hô hấp (nhưng lại phản chỉ định trong trường hợp ngạt thở do ngộ độc clorofoc). Tại nhiều nước người ta dùng thay thế cây labeli (Lobelia inflanta) làm thuốc chữa hen và long đờm hoặc dùng riêng hoặc phối hợp với cà độc dược và ephedrin. Bột khô với liều dùng 0,05 đến 3g.